Kategori: Makaleler

İltica ve İrtica mı? Psikolojik Bir Mercek Altında Analiz Bir insanın davranışlarını ve motivasyonlarını anlamak, bazen kelimelerin ardındaki derin anlamları çözümlemek kadar karmaşık olabilir. Bu yazıda, kelimelerin gücünü ve toplumsal algıyı incelemek için psikolojik bir bakış açısı kullanacağım. İltica ve irtica kelimeleri, aslında çok farklı iki kavramı temsil ediyor gibi görünse de, insanın psikolojik ve toplumsal yönlerini anlamak açısından önemli ipuçları sunar. Her iki terimi de bir psikolog gözüyle çözümleyerek, insanın hayatta karşılaştığı zorluklar, kaygılar ve toplumsal baskılara nasıl tepki verdiğini keşfedeceğiz. İltica ve İrtica: Anlamlarına Psikolojik Bir Yaklaşım İltica kelimesi, genellikle bir insanın, ülkesi veya toplumu tarafından tehdit altında…

Gönlü Olmak Ne Anlama Gelir? Antropolojik Bir Yolculuk Bir antropolog olarak dünyanın dört bir yanında, insanların birbirlerine, doğaya ve varoluşa nasıl gönül bağları kurduğunu gözlemlemek büyüleyicidir. “Gönlü olmak” ifadesi, yalnızca bireysel bir duygu durumunu değil, aynı zamanda toplumsal ilişkilerin dokusunu belirleyen derin bir kültürel kodu temsil eder. Her toplum, gönül olma hâlini farklı semboller, ritüeller ve anlatılarla şekillendirir. Bu yazıda, “gönlü olmak” kavramını antropolojik bir mercekten inceleyerek, insanın duygusal dünyasının kültürel inşasına doğru bir yolculuğa çıkıyoruz. Gönül: Bedenin Ötesinde Bir Kültürel Merkez Gönül, Türk kültüründe yalnızca kalbin mecazî karşılığı değildir; aynı zamanda insanın iç âlemini, niyetini, duygusunu ve ahlâkî yönünü…

Gök Kubbe Nasıl Yazılır? Varlığın, Bilginin ve Ahlakın Gökyüzüne Düşen Yansımaları Bir filozof olarak her sabah gökyüzüne bakarım. Çünkü gökyüzü, insanın varlıkla kurduğu en eski diyaloglardan biridir. Gök kubbe yalnızca bir mimari terim değil; aynı zamanda düşüncenin, inancın ve varoluşun sembolik mekânıdır. Peki, “Gök kubbe nasıl yazılır?” sorusu, gerçekten sadece dilbilgisel bir merak mıdır? Yoksa insanın anlam arayışının gökyüzüne yansıyan felsefi bir yankısı mı? Bu yazıda “gök kubbe”yi etik, epistemoloji ve ontoloji üçgeninde; yani ahlak, bilgi ve varlık üzerinden okumaya çalışacağız. Etik Perspektif: Gök Kubbenin Altında Yaşamak Etik, insanın gök kubbenin altındaki davranış biçimini sorgular. Gök kubbe burada yalnızca bir…

Hacı Baba Kimin? İsimden Taşkın Bir Hafıza Haritası Bir sokağın köşesinde tabelayı görürsünüz: “Hacı Baba”. Kimi zaman bir fırın, kimi zaman bir tatlıcı, bazen bir türbe adı, bazen de mahallede sözü dinlenen yaşlı birinin lakabı. O an zihnimizde aynı soru çınlar: “Hacı Baba kimin?” Yalnızca bir mülk meselesi değil bu; aidiyetin, hafızanın ve kültürel kodların iç içe geçtiği koca bir hikâye. Hadi gelin, birlikte bu adın ardına saklanan anlamları katman katman açalım. İki Kelime, Çok Katman: “Hacı” ve “Baba”nın Kökeni “Hacı”, Mekke’ye gidip hac ibadetini tamamlayan kişiye verilen onur unvanı. “Baba” ise Türkçede hem biyolojik bir rolü hem de saygıyı,…

1.70 Boyunda Olan Biri Kaç Kilo Olmalı? Farklı Yaklaşımların Samimi Bir Analizi Bazen tartıya çıktığımızda rakamlar bize düşündüğümüzden fazlasını söyler. “Acaba çok mu oldum?”, “Biraz daha mı vermeliyim?” diye sorarız kendimize. Ben de bu konuyu sadece sayılarla değil, farklı bakış açılarıyla ele almak istedim. Çünkü ideal kilo dediğimiz şey, herkes için aynı anlamı taşımıyor. Hadi gelin, 1.70 boyunda olan birinin kaç kilo olması gerektiğine hem bilimsel hem duygusal pencerelerden bakalım. Bilim Ne Diyor? – Erkeklerin Veri Odaklı Yaklaşımı Erkekler bu konuda genellikle objektif ölçütlere güvenirler. “Boyun 1.70, vücut kitle indeksine (VKİ) göre 18.5 ile 24.9 arasında olmalısın.” derler. Yani bilimsel…

Git Gide Art Arda Nasıl Yazılır? Antropolojik Bir Perspektiften İnceleme “Kültürler nasıl birbirinden farklı ritüeller ve sembollerle hayatlarını biçimlendiriyor? Toplumlar, kelimelerle nasıl kimliklerini ifade ediyor?” Bu sorular, bir antropolog olarak benim sürekli merak ettiğim ve araştırmak istediğim konulardır. İnsanların dünya üzerindeki yaşamlarını nasıl organize ettiklerini, dilin nasıl şekillendiğini ve kültürel kodların toplumların davranışlarını nasıl yönlendirdiğini anlamak, bir antropoloğun temel hedeflerinden biridir. Bu yazıda, “git gide art arda nasıl yazılır?” sorusunu, antropolojik bir bakış açısıyla ele alacak ve dilin toplumsal ve kültürel bağlamdaki önemine odaklanacağız. Dilin ve kelimelerin sadece iletişimi sağlamakla kalmadığını, aynı zamanda toplulukların ritüellerini, sembollerini ve kimliklerini nasıl inşa…

Geveze Doğum Günü Ne Zaman? Geveze’nin Kökeni ve Anlamı Geveze, Türkçede “çok konuşan, laf cambazı” anlamına gelir. Bu kelime, halk arasında özellikle sohbeti seven, lafı gediğine koyan kişiler için kullanılır. Ancak “Geveze” kelimesinin bir takma ad mı, bir karakter mi yoksa bir takvimsel bir terim mi olduğu konusunda net bir bilgi bulunmamaktadır. Bu nedenle, “Geveze doğum günü ne zaman?” sorusu, belirli bir kişi, karakter veya özel bir günle ilgili olabilir. Doğum Günü Kutlamalarının Tarihsel Arka Planı Doğum günü kutlamaları, insanlık tarihi kadar eskidir. Antik Mısır’da firavunların taç giyme törenleri, aslında onların doğum günleri olarak kabul edilirdi. Antik Yunan’da ise doğum…

Hava Filtresi Motor Sesini Etkiler mi? Farklı Bakış Açılarının Buluştuğu Nokta Araba meraklılarıyla sohbet ederken, bazen küçük bir parçanın bile büyük tartışmalara yol açtığını görürsünüz. İşte o parçalardan biri de hava filtresi. “Motor sesini değiştirir mi?” sorusu, hem garaj sohbetlerinde hem de internet forumlarında sıkça karşımıza çıkar. Bu yazıda ben de sizinle, farklı yaklaşımları bir araya getirerek, bazen verilerden bazen duygulardan beslenen bu tartışmaya birlikte göz atmak istiyorum. Kısaca söylemek gerekirse: Evet, performans tipi hava filtreleri motor sesini etkileyebilir. Açık filtre sistemleri özellikle emme sesini daha belirgin ve “sportif” hale getirir. Kapalı kutu sistemlerde veya stok filtrelerde ise değişim çok…

Hamam Otu Ne İşe Yarar, Nasıl Kullanılır? Bedenimizi, kimliğimizi ve toplumsal rollerimizi nasıl gördüğümüz, günlük yaşam alışkanlıklarımızla da yakından ilişkilidir. Kimi zaman küçük bir bakım ritüeli, toplumsal cinsiyet rolleri, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi geniş meselelerle bağlantı kurar. Hamam otu da böyle bir örnektir: Anadolu’nun kadim bitkilerinden biri olan bu doğal tüy dökücü, yalnızca bir bakım ürünü değil; tarihsel, kültürel ve toplumsal bir simge olarak da karşımıza çıkar. Hamam Otu Nedir? Hamam otu, halk arasında “rasul otu” ya da “tırnak otu” olarak da bilinir. Toz haline getirilip suyla karıştırıldığında macun kıvamına gelen bu bitki, tüy dökücü özelliğiyle özellikle kadınların bakım…

En İyi Ütü Tabanı Nedir? Bir Edebiyatçı Perspektifinden İroni ve Estetik Üzerine Düşünceler Bir Edebiyatçının Gözünden: Kelimelerin Gücü ve Dönüştürücü Etkisi Edebiyat, kelimeler aracılığıyla dünyayı anlamaya ve dönüştürmeye çalışan bir insan uğraşıdır. Her sözcük, bir anlamın taşıyıcısı, her cümle bir dünyanın kapısını aralar. Ve tıpkı yazılmış bir metin gibi, gündelik yaşantımızdaki nesneler de birer simgeye dönüşebilir, anlam katmanlarıyla zenginleşebilir. Bugün, bazen basit gibi görünen bir nesneye, ütü tabanına odaklanarak, bu nesnenin edebi çağrışımlarını keşfetmeye çalışacağız. Düşünsenize, bir ütü tabanı… Sadece bir metal parçası mı? Yoksa hem işlevsel hem de estetik anlamlar taşıyan bir sembol mü? Hangi ütü tabanı “en iyi”dir?…